In de supermarkt vind je tegenwoordig tientallen soorten melk: boerderijmelk, gepasteuriseerde, gesteriliseerde, UHT, bio, fair trade, AA, duurzame, volle, magere, verrijkte melk... Het is niet altijd eenvoudig om te weten wat nu de beste melk is. Onderzoeks- en Informatiecentrum voor Consumenten (OIVO) publiceerde een dossier over ‘Welke melk kiezen’.
BEWAAR METHODES
Het doel van alle soorten melkbehandelingen is de veiligheid en duurzaamheid van de melk te garanderen. De keuze van de toegepaste behandeling heeft invloed op de eindkwaliteit van de melk en wat je er mee kunt doen. Drinken als koude drank, er mee koken of een mooie melk koffie bereiden. Iedere bewaarmethode heeft in het eindproduct invloed op textuur en smaak. Probeer en zie zelf de verschillen om voor jou de beste keus te maken.
RAUWE MELK
Dit is melk die geen enkele thermische behandeling (warmtebehandeling) ondergaan heeft of alleszins niet tot boven 40°C is opgewarmd. Dat heeft voor gevolg dat het haar bacteriële flora (de microben) integraal behoudt.
BOERDERIJ MELK
Melk die je rechtstreeks op de boerderij koopt, is meestal rauwe melk. De boerderijmelk die je in de supermarkt koopt, is melk die enkel op basis van de melk van een bepaalde boerderij op die boerderij gemaakt werd. De benaming betekent niet dat het om rauwe melk gaat. "Van de boerderij" betekent hier dat het hele proces, van de koe tot in het melkkarton, door de melkproducent zelf uitgevoerd wordt.
GEPASTEURISEERDE MELK
De melk wordt kort verwarmd tot 70-75°C en dan snel afgekoeld. Voordelen: De warmtebehandeling vernietigt de eventueel aanwezige ziekmakende kiemen, maar spaart de ‘goede’ enzymen (de smaak blijft dus dicht aanleunen bij die van rauwe melk) en veel vitaminen: Je vindt er bijvoorbeeld tienmaal meer vitamine C in dan in gesteriliseerde melk en achtmaal meer dan in UHT-melk.
UHT-MELK (ultra hoge temperatuur)
De melk wordt gedurende 2 seconden op hoge temperatuur (130-150°C) verwarmd en dan snel afgekoeld. Voordelen: Eventueel ziekmakende bacteriën worden vernietigd en een aantal enzymen worden gedeactiveerd. Een beter behoud van de voedingswaarde omdat ze de warmtegevoelige vitaminen minder afbreekt. De smaak van de melk verandert minder dan bij andere bewerkingen, zoals het pasteuriseren. Houdbaarheid: ongeopend ongeveer 4 maanden op kamertemperatuur, geopend enkele dagen in de koelkast.
GESTERILISEEERDE MELK
De melk wordt gedurende 20 minuten verwarmd op een temperatuur van 100-115°C. Voordelen: Lang houdbaar: ongeopend tot 6 maanden op kamertemperatuur, geopend 3 dagen in koelkast. Alle eventueel ziekmakende bacteriën worden vernietigd. Nadelen: Sterilisatie vernietigt de meeste vitaminen, de voedingswaarde van de melk daalt en de smaak verandert.
